در بودجه سال جاری بهره مالکانه دو معدن سنگ آهن چادرملو و گل گهر پنج درصد تصویب شده بود که اخیرا کمیسیون تلفیق در جریان بررسی لایجه بودجه 1393 این رقم را برای سال آینده معادل 30 درصد به تصویب رساند.
بهره مالکانه (حق انتفاع از پروانه بهره‌برداری) مبلغی است که به عنوان بخشی از ارزش کانسنگ مصرفی و به صورت امتیاز منابع دارای ارزش اقتصادی (برای نمونه حق استخراج از معدن) از سوی مصرف‌کننده به صاحب پروانه پرداخت می‌شود.
مصرف‌کنندگان کانسنگ معدن که خود دارای معدن نبوده و صاحب پروانه نیستند یا باید مستقیما نسبت به خرید کانسنگ اقدام کنند یا از صاحب پروانه برای مدت معین، در قالب قراردادهای مشخص (استخراج و فروش، اجاره معدن و...) و با پرداخت مبلغی به ازای مصرف هر تن کانسنگ، نسبت به تامین ماده معدنی مورد نظر اقدام کنند که این مبلغ همان بهره مالکانه موردنظر است.
در نظریه اقتصادی، میزان بهره مالکانه یک منبع طبیعی مانند معادن در شرایط بازارهای رقابتی معادل ارزشی است که بازار حاضر است به منبع طبیعی مورد بحث بپردازد. بر همین اساس، بهره مالکانه را ارزش ذاتی منابع زیرزمینی می‌دانند که متعلق به صاحب پروانه است و در مورد معادن بزرگ متعلق به دولت است.
بهره مالکانه با حقوق دولتی متفاوت بوده؛ به طوری که برابر ماده 14 قانون معادن بهره‌بردار موظف است، درصدی از بهای ماده معدنی سر معدن را به عنوان حقوق دولتی پرداخت نماید. خواه بهره‌بردار بخش خصوصی باشد یا بخش دولتی باید حقوق دولتی را پرداخت و درآمد حاصل از آن به خزانه واریز شود، در حالی که حقوق مالکانه بابت تعلق پروانه بهره‌برداری معدن باید توسط مصرف‌کننده به صاحب پروانه بابت استفاده از کانسنگ معدن پرداخت شود.
بنابراین رابطه مالی بین یک شرکت بهره‌بردار معادن و یا سایر منابع طبیعی (مانند نفت و گاز و...) با دولت به عنوان صاحب پروانه معادن بزرگ به بهره مالکانه محدود نمی‌شود؛ بلکه بهره‌بردار مانند هر موسسه اقتصادی دیگر باید انواع مالیات‌هایی را که قانون مقرر کرده است، بپردازد و بهره مالکانه بابت تعلق پروانه بهره‌برداری قابل پرداخت است
در حالی چند هفته از بازدید دو معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از معادن سنگ‌آهن سنگان خواف می‌گذرد که طبق تازه ترین اطلاعات منتشر شده این وزارتخانه دو ماه به بهره‌برداران معادن پلاسری این منطقه فرصت داده تا طرحهای خود را برای بهبود محیط زیست منطقه ارائه کنند در غیر این صورت از فعالیت آنها در سال آینده جلوگیری می شود.
کالسیمین